Tarihe böyle not edilecekler: Ormanı bozkıra çevirenler

Cem Gurbetoğlu

ODTÜ’lüler daha bugünkü kampüslerine taşınmadan başlamışlardı ağaçları dikmeye. 1960’lı yılların başında bilim insanları öğrencileriyle el ele bozkırı yeşerttiler. Hem de rektörün ‘çaldığı’ fidanlarla bir orman yarattılar. Tarihe “Bozkırı yeşertenler” olarak geçtiler. Otoyol yapma aşkına dev bir operasyonla bir gecede 5 bin ağacı katledenler, katliama tepki gösterenleri biber gazına boğanlar ve bu operasyonu organize edenler ise tarihe “Ormanı bozkıra çevirenler” olarak geçecek. “Fidan hırsızı” rektörün öğrencileri bozkırı yeniden yeşertme çalışmalarına bugün başlıyor.

350 TALEBE, BİR HEYECAN

“Bartın deresindeki ormanlardan gelen fidanlar dere yatağında duruyordu. 20 kamyonla çınarları çaldık ve 157 bin civarı fidan getirdik. 3 Aralık’ta üniversitelileri barakalardan ve binalardan aldım. Zaten üniversite ortaokul büyüklüğündeydi, 350 talebesi vardı. Oradan araziye yürüdük bandolar eşliğinde. Çocukların ve hocaların heyecanını sevdim”
Böyle anlatıyor dönemin ODTÜ Rektörü Kemal Kurdaş. “işe yaramaz, çorak” denilen ODTÜ arazisini, “gecekondu üniversite”nin öğrencileri üniversiteyi 50 yılda Ankara’nın akciğeri haline getirdiler. 35 bin fidanla 1961 yılında başlayan ilk ağaç dikme şenliği, Ankara’ya en az 15 milyon ağaç kazandırdı. Tilkiler, tavşanlar, kuşlar ve daha birçok yaban hayvanı için şehrin ortasında bir yaşam alanı oldu ODTÜ ormanı.

BİR GECEDE BOZKIRA DÖNDÜ

18 Ekim gecesi binlerce polis, onlarca iş makinası, “belediye çalışanı” süsü verilmiş onlarca “eli sopalı” ile bir gecede binlerce ağaç katledildi. 9 saatlik çalışmanın sonucunda 50 yılda yeşeren orman, 50 yıl öncesi gibi sarı bir bozkıra döndü.

ODTÜ Rektörlüğünün açıklamasına göre proje nedeniyle 2 bin 388 ağaç kesilecek 629 ağaç da taşınacaktı. Ancak Çevre ve Şehircilik Bakanlığının onayladığı ve 9 günlük resmi tatil öncesi 11 Ekim Cuma günü Rektörlüğe ilettiği ODTÜ Koruma Amaçlı İmar Planı’nda yapılan “ufak” değişiklik,  5 bini aşkın ağacın katledilmesine yol açtı. Koruma amacıyla taşınması gereken 629 ağacın ise akıbeti meçhul. Yaklaşık 9 saat süren bir çalışmayla 629 ağacın taşınmasının mümkün olmadığı konusunda herkes hemfikir.

RAKAMLAR KORKUTUCU

Olası bir ağaç katliamını önlemek için uzur süredir mücadele yürüten akademisyenler ve öğrenciler kendi imkanlarıyla alanda tespit yapmışlardı. Cuma gecesi yaşanan operasyonun ardından gazetemize ilettikleri rakamlar ağaç katliamının boyutunu gözler önüne seriyor.

Rektörün onay verdiği plana göre kesilecek ağaçların sayısı 4 bin 800 kadardı. Ancak Bakanlığın onayladığı planda yapılan değişiklik ve belediye ekiplerinin özensizliği nedeniyle bu sayının 5 bini aştığı belirtiliyor. Üstelik bu rakama 2 metrenin altındaki ağaçlar dahil değil. 2 metrenin altındaki ağaçlarla birlikte bu rakamın 7 bini aştığı söyleniyor.

1. DERECE SİT ALANI

Çam, ahlat, meşe, badem ve diğer türlerden toplam 7 bin ağaç. Ağaç kesiminin yapıldığı alan 17 bin 500 metrekare. Ağaçların yaş aralığı ise  5 ile 40 arasında değişiyor. Rektörlüğün verdiği bilgiye göre bunlardan en az 629 tanesi korunması gereken çamlar.

Bu nedenle Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu, bölgeyi 1. Derece SİT alanı ilan etmişti. Kurul kararına gerekçe olarak, bölgenin “Ankara metropolü içinde bir daha elde edilemeyecek ve bu nedenle kaybedilmemesi gereken önemli bir yeşil alan-rekreasyon alanı” olmasını gerekçe göstermişti.

ŞİMDİ YENİDEN YEŞERTECEKLER

Rektörü “fidan hırsızı” “Gecekondu üniversite”nin çocukları şimdi bozkırı yeniden yeşertmek için el ele veriyorlar. ODTÜ öğrencileri, ODTÜ Öğretim Elemanları Derneği ve ODTÜ Mezunları Derneğiyle birlikte, “Rantın yoluna 5 bin fidan dikiyoruz” kampanyası başlattılar. “Fidanını, kazmanı, küreğini kap gel” şiarıyla başlatılan kampanya startını bugün veriyor. Öğrenciler, bilim insanları ve ODTÜ Mezunları, saat 12.30’da Hazırlık E Binası önünde bir araya gelerek A4 Kapısı’na yürüyecekler. Saat 14.00’de rant uğruna bozkıra çevrilen alana hep bir elden fidanlar dikilecek. Bozkır yeniden yeşertilecek.

REKTÖR HABERİMİZİ DOĞRULADI

ODTÜ Rektörü Ahmet Acar, Rektörlüğün İnternet sitesinde yaptığı duyuruyla dün gazetemizde yer alan haberi doğruladı. Acar’ın açıklamaları, yaşanan ağaç katliamının İçişleri Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Büyükşehir Belediyesinin ortak bir operasyonu olduğu iddiamızı kanıtlar nitelikte.

Acar, ellerine 11 Ekim Cuma günü ulaştırılan ODTÜ Koruma  Amaçlı İmar Planı’na itiraz etmeye hazırlandıklarını, ancak 9 günlük resmi tatil nedeniyle itirazı yetiştiremediklerini belirtti. Bu 9 gün boyunca herhangi bir fiili durum yaratılmaması için Ankara Büyükşehir Belediyesinin ilgili daireleriyle görüşmeler yaptıklarını doğrulayan Acar,  “Fen İşleri Daire Başkan Vekili ile İmar ve Şehircilik Daire Başkanı üniversite ile görüşme yapılmadan bir işlem başlatmayacaklarını ifade etmişlerdir. Yasal askı ve itiraz süreçleri tamamlanmadan herhangi bir işleme onayımızın olmadığı ABB’ye aynı gün yazı ile de bildirilmiştir” dedi.

‘KARAKOL BAŞVURUMUZU KABUL ETMEDİ’

Acar, “İzinsiz olarak yerleşkeye girildiği ve yasa dışı bir şekilde ODTÜ’nün mülkiyetinde bulunan ağaçların kaldırıldığı 10 Nisan Polis Merkezine birkaç kez telefonla bildirilmiş; inşaatın ve ağaç kaldırma işleminin engellenmesi için yazılı olarak da başvurulmuştur. Ancak, Polis Merkezi yetkilileri bir önlem almamış ve yazılı başvuruyu da kabul etmemiştir. Yapılan müdahalenin yasal olmadığı eş zamanlı olarak Belediye İnşaat Ekip Şefi’ne de bildirilmiş, bu kişinin de yazılı tebligatı almayı reddettiği tutanak altına alınmıştır”.

VALİ BU SEFER ANKARA’DAYMIŞ

Gezi olayları sırasında en kritik günlerde izin yaptığı ortaya çıkan Ankara Valisi Alaaddin Yüksel’in bu sefer görevi başında olduğu da Rektörlüğün açıklamasıyla açığa çıktı. Rektör Acar açıklamasında, “ABB ekiplerinin faaliyetlerinin durdurulması için Ankara Valiliğine, İl Emniyet Müdürlüğüne ve ABB Başkanlığına yazılı olarak başvurulmuştur. Ayrıca Ankara Valisi ile telefonda görüşülerek durum aktarılmış ve yapılan müdahalenin sona erdirilmesi istenmiştir. Ancak, Belediye ekiplerinin faaliyetleri sabah 06.30’a kadar sürmüştür” dedi.

‘BİR GECEDE 600 AĞAÇ NAKLEDİLEMEZ’

Acar, 19 Ekim 2013 sabahı yaptıkları incelemede ODTÜ arazisi içinde kalan güzergahın tamamıyla açıldığı ve güzergah üzerindeki tüm ağaçların kaldırıldığını tespit ettiklerini belirterek, “Nakledilmesi gereken 600’den fazla çam ağacının da içinde bulunduğu yaklaşık 3 bin ağacın ne şekilde kaldırıldığı konusunda tarafımıza bilgi verilmemiştir. Ancak, bir gecede 600 ağacın nakledilmesi mümkün değildir” dedi. (Ankara/EVRENSEL)