Tokat'tan Artvin'e 5 yıl sonra Karadeniz

Gökhan DURMUŞ
İstanbul

Yaklaşık beş yıldır her yaz tatili için kuzenlerle yaptığımız Karadeniz tur planını gerçekleştirmek bu yıla kısmet oldu. Hemen her kış “Bu yaz Karadeniz’e gidelim, şuraları gezeriz, buralarda kalırız, şu kadar kilometreyi şu kadar günde tamamlarız, buraya kesin gitmemiz lazım”larla geçen beş yılın ardından memleketimiz Tokat Ataköy Beldesinde (Kızıldere) buluştuk. Biz de Karadenizliyiz ama sadece harita üzerinde, biraz da iklim olarak. Denizi görmeyen Karadenizli sayılmıyor malum.
Bir iki gün memleket hasretini giderince 4 Ağustos sabahı Ordu’dan başladık tura. Planımız Trabzon’a kadar gitmekti ancak yol üzerindeki Yason Kilisesi ilk durağımız oldu. Yason Yarımadası’nda Rumlar tarafından 1869 yılında inşa edilen Hagios Nikolaos adıyla da bilinen Yason Kilisesi’nin üç cephesi de deniz manzaralı. Görülmesi şart. Fındık bahçelerinin içinde süren iki saatlik yolcuğun ardından meşhur sahil yoluna ulaştık. Denize paralel yol almak Karadeniz’de yaşamayıp da gelip geçen için şüphesiz güzel ama o yol Karadenizlilerin hayatında nasıl değişiklik yaptı, önemli olan o. Birilerinin kişisel hedef ve çıkarları için ülkeyi savaşa süreklediği bir ortamda bu geziyi yaparken, sahil yolu boyunca üst geçitlere verilen şehit isimlerini okurken içimiz yanıyor. Yeni üst geçitlere yine ölen genç insanların isimlerini vereceklerine o insanlar çocuklarının elini tutarak o geçitlerde yürüse daha iyi değil mi?

FOTOĞRAFLARDA KALMIŞ
Karadeniz turumuzun ikinci durağı Trabzon’daki Uzungöl oluyor. Haldizen Deresi vadisindeki heyelan sonucu dere yatağının baraj şeklinde kapanması ile oluşan Uzungöl geçtiğimiz yıllarda çevresinin betonlarla örülmesiyle tartışma konusu olmuştu. Eski fotoğraflarını görüp bizi heyecanlandıran “Buraya kesin gitmemiz lazım” dedirten görüntü yok artık Uzungöl’de. Tamamen ticari faaliyet alanına dönüştürülmüş.  Çok kalabalık. İşletmecileri çıkarsak neredeyse Türkiyeli kimse yok. Tüm tabelalar Arapça. Uzungöl, Suudi Arabistan zenginlerinin gelip arsa, ev aldığı, gezilere katıldığı bir yer olmuş.

DOĞA HARİKASI FIRTINA VADİSİ
Şimdi hedefimiz Ayder Yaylası. Yol boyunca sıralanmış oteller, pansiyonlar, dinlenme tesisleri arasından çıkıp zirveye doğru ilerliyoruz. Araçlarımız yol için uygun olmadığından yaylaya çıkamıyoruz. Ayder Yaylası’nın eteklerinde karnımızı doyurup dönerken “Buraya bir kez daha gelmeliyiz ve zirveye çıkmalıyız” diyoruz.  Belki bir 5 yıl sonra…
Sis altında Fırtına Vadisi’nde ilerlerken fotoğraf çekmek için sık sık duruyoruz. Fırtına, yeşille suyun en güzel buluşması sanki. Dere üzerine kurulmuş tarihi köprüler eşliğinde Zil Kalesi’ne çıkıyoruz. Kale yok, sis kapatmış kaleyi. Sis dağılırken yeşilin içerisinde müthiş bir manzara ortaya çıkıyor. Kalenin girişindeki bilgilendirme panosunda “Trabzon İmparatorluğu döneminde yapılan” ibaresi dikkatimi çekiyor. Trabzon İmparatorluğu diye bir şey duymamıştım bugüne kadar. Tarih bilgimi sorguluyorum. Dönüp bu yazıyı yazarken şu bilgilere ulaşıyorum: “Trabzon Rum İmparatorluğu, 1204 yılında IV. Haçlı Seferi ile Konstantinopolis’in Latinler eline geçmesi üzerine, Trabzon’a sığınan Bizans tahtının varisi Komnenos hanedanına mensup David ve Aleksios Komnenos tarafından kurulan bir devlettir. Trabzon ve civarında 1204-1461 yılları arasında varlığını sürdürmüş, Doğu Roma İmparatorluğu’nun başkentinin Latin işgaline uğramasının ardından kurulan üç Bizans hanedan devletinden birisidir.” Tarih böyle tahrip ediliyor demek ki. Zil Kalesi’ni ziyaret eden kaç kişi merak edip bakmıştır bilmem ama Trabzon’da Rumların uzun yıllar yaşadığının atlanmaması gerekiyor. Çevre ve Orman Bakanlığının da insanları yanlış bilgilendirmemek için o tabelayı değiştirmesi icab ediyor elbette.
Zil Kalesi’nden aşağı doğru inerken yine Fırtına Deresi kenarında durup yağmur altında sıcak bir çay içip Hopa’ya doğru hareket ediyoruz. Artvin’e ayrı bir gün ayırdık. Artvin’in gezilecek yerlerini de yarın sizlerle buluşturacağız.