Çipras golü kendi kalesine attı

Yücel ÖZDEMİR

Brüksel'de 19 Avro Bölgesi ülkesinin devlet ve hükümet başkanının katıldığı “Olağanüstü Zirve”den sonra bir açıklama yapan Yunanistan Başbakanı Alexis Çipras, günlerdir diploması koridorlarında süren pazarlıkların sonucunu “Top artık Avrupa hükümetlerinde” diye özetledi. Ne var ki, SYRIZA Hükümeti'nin verdiği tavizlere baktığında, top Avrupa hükümetlerine verilmeden önce Çipras'ın kendi kalesine “şık” bir gol attığı anlaşılıyor. Çünkü, SYRIZA Hükümeti tarafından bir buçuk yıl içinde hayata geçirilmesi kabul edilen 7.9 milyar avroluk “tasarruf”, Yunan emekçilerinin sırtına büyük vergiler bindiriyor. Temel gıda maddelerinden alınan vergilerin artırılmasıyla hayat pahalılığı kendisini hemen hissettirecek, zaten yüksek olan yoksulluk çığ gibi büyüyecek. Yine erken emekliliğin kaldırılması, emeklilik primlerinin artırılması, işçi ve memurların yüksek tazminatlarının düşürülmesi gibi taahhütler, troykaya karşı bir politika izlediğini ileri süren SYRIZA ve Başbakan Alexis Çipras'ın sonunda AB, AMB ve IMF dayatmalarına teslim olduğunu ortaya koyuyor.

YUNAN EMEKÇİLERİN TEPKİSİ NASIL OLACAK?

İki haftadır AB, AMB ve IMF'den oluşan troyka ile Yunanistan hükümeti arasında süren pazarlıklar sonucunda, dayatmaların önemli bir bölümünün SYRIZA Hükümeti tarafından kabul edildiği anlaşılıyor. Ocak ayında yapılan seçimlerden sonra limanlar başta olmak üzere pek çok alanda özelleştirmeleri durdurduğunu açıklayan SYRIZA, son görüşmelerde bu konuda da geri adım atmış durumda. En son haberlere göre limanların ve havaalanlarının özelleştirilmesine şartlı onay veren SYRIZA, şimdilik sadece telefon tekeli OTE ve elektrik  ağları tekeli Admine'nin özelleştirilmesine yanaşmıyor.
Troykayı ülkeden kovacağı vaadiyle Yunan halkından büyük destek alan SYRIZA ve lideri Çipras, gelinen aşamada seçimlerden önce verdiği vaatleri tutmadığı gibi, önceki Yeni Demokrasi Partisi - PASOK koalisyonundan farklı bir tavır sergilememiş görünüyor. Bu da önümüzdeki süreçte, büyük umutlarla işbaşına gelen SYRIZA'nın büyük bir güven kaybına uğrayacağını gösteriyor. Kaybolan güvenin hangi parti ve akımlara kayacağını ise bugünden kestirmek zor görünüyor.

'REFORM' PAKETİ HÜKÜMETİ DÜŞÜREBİLİR

Ayrıca hükümet tarafından sunulan “reform listesi"nin SYRIZA içinde de büyük tartışmalara yol açması bekleniyor. SYRIZA Milletvekili Giannis Mihelogiannakis ve Meclis Başkan Yardımcısı Alexis Mitropoulos, “Kısıtlamalar listesi Meclisten geçmeyecek” dediler. 300 sandalyeli Yunanistan meclisinde SYRIZA ve koalisyon ortağı sağcı ANEL'in toplam 162 milletvekili bulunuyor. Alman basınında yer alan haberlere göre SYRIZA milletvekillerinin yüzde 30'nun önerilen kısıtlamalara karşı çakacağı belirtiliyor. Bu da önümüzdeki dönemde ülkede yeni bir siyasi kaosun olabileceği anlamına geliyor. SYRIZA içinde oluşacak tepkilerin ardından hükümetin düşebileceği de ihtimal dahilinde.

Zira son bir kaç haftadır Alman basınında yer alan bazı haber-analizlerde AB'nin asıl amacının Yunnaistan'da erken bir seçimle SYRIZA'yı hükümetten düşürmek olduğu belirtiliyordu.

AB'NİN BURUN SÜRTME POLİTİKASI

SYRIZA ve Çipras, büyük tavizler vererek bu ayın sonunda serbest bırakılması gereken 7.2 milyar avroluk kredi için büyük tavizler verirken AB, AMB ve IMF bunların yeterli olmadığını belirterek işi ağırdan aldı. Bu nedenle Yunanistan'ın sunduğu “reform listesi” hemen bir uzlaşma metni olarak kabul edilmedi. Avro Bölgesi ülkeleri hükümet ve devlet başkanları, önerileri “tartışma için temel metin” olarak tanımlayarak, bunun üzerine yeni kısıtlamaların konulmasını istediler. Bu nedenle son kararı Avro Bölgesi Maliye Bakanları toplantısına bıraktılar. Yarın bir araya gelecek bakanlar yeniden bir durum değerlendirmesi yapacak ve perşembe günü toplanacak AB Zirvesi'nde karar için öneride bulunacak. Yunanistan'ın sunduğu listeyi yeterli görmeyen Almanya Başbakanı Angela Merkel, “Çarşamba gününe kadar yoğun bir çalışma yapmamız gerekiyor” diyerek listeye yeni kısıtlamaların eklenmesi gerektiği mesajını verdi.

30 HAZİRAN'DA YUNANİSTAN İFLAS EDEBİLİR

28 ülkenin katılımıyla yapılacak AB Zirvesi'nde Yunanistan'a ikinci kredi diliminin serbest bırakılıp bırakılmayacağına nihai olarak karar verilecek. Ardından bazı ülkelerin parlamentolarında oylamaya sunulacak. En geç 30 Haziran gününe kadar 7.2 milyar avroluk kredinin serbest bırakılması gerekiyor. Aksi takdirde Yunanistan iflas etmiş sayılacak. Ayrıca Yunanistan'ın bu ayın sonuna kadar IMF'ye 1.6 milyar avro ödemede bulunması gerekiyor.

Troykanın dayatmaları karşında Ocak ayından bu yana, geciktirme manevralarıyla zaman kazanan SYRIZA gelinen aşamada, büyük ölçüde geri adım atmış, uluslararası mali sermayenin kurallarını belirlediği bir oyuna dahil olmuş ve gölü kendi kalesine atmış görünüyor. Troyka'nın belirlediği kurallarla oynamaya devam etmesi durumunda öne geçmesi, sonunda da kazanması pek mümkün değil. Bu nedenle başından itibaren kendi kurallarıyla pazarlık masasına oturması gerekiyordu. Bunların başında ise elbette borçların silinmesi geliyordu. Bu olmadığı sürece, Yunanistan'ın "borç-fazi" sarmalından kurtulması pek mümkün görünmüyor. Çünkü aldığı borçların önemli bir bölümünü faiz olarak geri ödüyor.

ÇİPRAS'IN ÖNERDİĞİ "REFORM" PAKETİ

- KDV: 3 farklı kademe olacak. En düşük oran yüzde 6 ya da 6,5 ilaçlar için uygulanacak. Elektrik ve su için KDV oranı yüzde 13 olacak. Çoğu ürün ve hizmet en yüksek oran olan yüzde 23'e çıkarılacak. Böylece en az 1,5 milyar Avro ilave gelir elde edilecek.
- Büyük Ege adaları için uygulanan yüzde 30'luk KDV indirimi iptal edilecek.
- 2014 yılında 500 bin avro net kâr elde eden şirketler, 2015 ve 2016 yıllarında özel vergiye tabi tutulacak.
- TV reklamlarına vergi konulacak. 2015 ve 2016 yılları için hedeflenen gelir 200 milyon Avro.
- Elektronik kumara uygulanacak vergiden 2015 için 35 milyon, 2016 için ise 225 milyon avro gelir öngörülüyor.
- 10 metreden uzun tatil tekneleri ve 2500 cc üstü otomobiller için vergi oranı yüzde 10'dan 13'e çıkarılacak.
- Savunma harcamaları 200 milyon Avro azaltılacak.
- Muayenesi yapılmamış ya da sigortasız araçlara yüksek cezalar kesilecek.
- Vergi kaçıranlar için kanuni düzenlemeler sertleştirilecek.
- Vergi konusunda hukuki süreç başlatılmayanlar için tahsilatı kolaylaştıracak düzenlemeye gidilecek.
- Şirketlere uygulanan vergi oranı yüzde 26'dan yüzde 29'a çıkarılacak. 2016'da 450 milyon Avro gelir elde edilecek.
- 2000-2014 yılları arası bütün banka hesapları kontrol edilecek. Beyan edilmeyen gelir olup olmadığı tespit edilecek.
- Kaçak yakıt ile mücadele önlemleri alınacak.
- Erken emeklilik sona erecek.
- Silahlı kuvvetlerde 45 olan erken emeklilik yaşı 58 olacak.
- Yüksek tazminatlar iptal edilecek.
- 12 milyon avro gelir beyan edenlerden yüzde 0,7, 500 bin avro gelir beyan edenlerden ise yüzde 8 gelir vergisi alınacak.
- Kamuda her 2 kişinin işten ayrılmasına karşılık 1 kişi istihdam edilecek.