Ford Otosan işçileri: İnsanca bir yaşam istiyoruz!

Yahya KAYA
Barış İPEK
Eskişehir

Eskişehir İnönü’de bulunan Ford Otosan’da, pazartesi günü 8-16 ve 8-18 vardiyasındaki işçilerin saat 11.00 de üretimi durdurmasıyla başlayan direniş ilk haftasını geride bıraktı. İlk geceyi fabrika içerisinde geçiren işçiler ertesi gün aldıkları kararla direnişlerine fabrikanın önünde devam etme kararı almışlardı. Şimdi fabrikanın önü adeta bir çadır kente dönmüş durumda.

Eskişehir’in İnönü ilçesinde bulunan ve yol kenarında kurulu olan; Ford’un kamyon, çekici gibi ağır ticari araçlar ürettiği fabrikası organize sanayi bölgelerindeki avantajlara sahip değil. Sınırları içerisinde bulunduğu İnönü ilçesi de 4 bin nüfuslu küçük bir ilçe. Fabrikanın işçileri Bilecik’in Bozüyük ilçesi ve Eskişehir merkezinde yaşıyor. Bu sebeple; özellikle fabrika dışına çıkıldıktan sonra çadır kentin canlı tutulması ayrıca önemli.

MESAJLARI OKUMUYORUZ ARTIK

İşçilerin sözcüleriyle görüştüğümüz sırada da sözcülerden birisi sürekli yaptığı konuşmalarla, bilgilendirmelerle ve atılan sloganlarla fabrika önünü diri tutuyor. Yemek düzeninin nasıl olacağı, özellikle yurt dışından gelen dayanışma mesajları, cuma namazında imamın işçiler için ayrıca dua etmesi ve Ford yönetiminin attığı mesajlar günün konusu. İşçiler, fabrika yönetiminden gelen mesajlarla artık dalga geçer durumda. Bir kadın işçi gelen mesajları göstererek “Sapık gibi oldular artık, saat başı mesaj geliyor. Okumuyoruz bile artık” diyor ve kendisine gelen yaklaşık 20 mesajı bize gösteriyor. Bu sırada fabrikaya gizlice noter getirildiği ve 5 işçinin işten çıkarılacağı bilgisi dolaşıyor çadır kentte.

Sohbet ettiğimiz diğer sözcülere “İlk gün eylem nasıl başladı?” diye soruyoruz. Cevap benzer: “Yıllardır aynı bandın başında çalışan işçilerin göz göze gelmesi yeterli birbirini anlayıp harekete geçmesi için.” Fabrikada her zaman bir rahatsızlık olduğu belirterek eylemin nasıl başladığını anlatıyorlar: “Kamyon bölümü sloganlarla birikerek, bir tören alayı gibi nizami şekil alarak diğer bölümlere doğru harekete geçti. Motor bölümünde arkadaşlar sesi duyup kalabalığı görünce makineler zarar görmesin diye hemen kapatıp aramıza katıldı. Diğer bölümler de sözleşmiş gibi sesin olduğu tarafa doğru geldiler ve bahçede buluştuk.”

TEHDİT VE ŞANTAJLA ÇÖZÜLMEZ

Fabrika içerisinde kalınan ilk günden sonra, ertesi gün toplu şekilde postanelere gidilip Türk Metal’den istifa edilmiş. “Sendikayla işveren, biri çalıp biri oynuyordu zaten. İlk amacımıza ulaştık, istifalar yüzde 99 oranında” diyorlar. Zaten ilk ve en çok atılan slogan da “Türk Metal’i istemiyorz” sloganı. Sadece sendikanın temsilcilerinden bir kısmı kalmış istifa etmeyen. Diğer taleplerine gelince: “Gölcük’le beraberiz. Taleplerimiz aynı ücretlerin iyileştirilme konusunda.” Sözcülerden birisi 13 yıllık işçi. “Emek olmadan, yemek olmaz” diyor ve ekliyor: “Biz sadece emeğimizin karşılığını, insanca bir yaşam istiyoruz.” İşverenin kendilerini uzlaşmaz gibi göstermeye çalıştığını anlatan temsilci tehdit, şantaj ve rüşvetle bu işin çözülmeyeceğini söylüyor.

İleriye dönük olarak ne düşündüklerini sorduğumuzda artık hiçbir şeyin eskisi gibi olmadığını belirterek, “hakkımızın olanı aldığımızda onu tekrar kaybetmemek için komiteler oluşturacağız. Temsilcilerimiz olacak. Gerçek, seçilmiş temsilciler” diyorlar. Ve bundan sonra haklarını da birliklerini de bu şekilde koruyacaklarını belirtiyorlar. 

ELİNİ TAŞIN ALTINA KOYMA ZAMANI

Bu sırada işçilerin telefonları susmuyor. Sürekli birileri arıyor, sürekli telefonlarına mesajlar geliyor. Eşinin tayin olduğu haberini, o civardaki kiralık ev durumunu bize sorarak hemen paylaşan işçi, sohbetimiz sırasında gelen telefon mesajını ise sona saklıyor. İşten çıkarıldığına dair mesaj tam da röportajımız sırasında geliyor telefonlara ve mesajı bizlere gösteriyor. Bütün gün hep birlikte çalışmaya devam edeceğiz diye mesaj atan Ford yönetimi ‘bu ne perhiz bu ne lahana turşusu’ dedirtircesine şimdi de işten çıkarılma mesajı gönderiyor. İşten çıkarılan 13 yıllık bir işçi olarak “bu düzende haksızlığa karşı çıkan,daya iyi bir yaşam için elini taşın altına koyanların böyle muamele görmesi normal” işten çıkış mesajı alan sözcü. Bunun üzerine işçiler, “bizleri buradan da gelip çıkarırlarsa yolun karşısında direnmeye yine devam ederiz” diyerek durum değerlendirmesi yapmak için yanımızdan ayrılıyorlar.