15 Mayıs Kürt Dil Bayramı: 'En güzel dil ana dili'

15 Mayıs Kürt Dil Bayramı dolayısıylaa birçok merkezde KURDÎ-DER üyeleri öncülüğünde alanlara çıkıldı.

Yapılan açıklamalarda yıllardır Kürt dili üzerinde uygulanan asimilasyon ve baskı politikalarına dikkat çekilirken, bugünün bayram değil, mücadele havasında kutlandığının altı çizildi.

DİYARBAKIR

15 Mayıs Kürt Dil Bayramı dolayısıyla Diyarbakır Ergani'de, KURDİ-DER Ergani Şubesi tarafından şölen düzenlendi. Düzenlenen şölene, KURDİ-DER eşbaşkanları Mehmet Taşkesen ve Makbule Karakaya de katıldı.

Şölenin düzenlendiği salona, "Ziman beden e, çand bedene, erdnigari beden e, li bedena xwe wedi derkevin (Dil bedebdir, kültür bedendir, coğrafya bedendir. Bedeninize sahip çıkın)" yazılı pankart asıldı. Saygı duruşu ile başlayan şölende, Kürt dilinin tarihçesi ile anadilin önemine ilişkin konuşmalar yapıldı. Konuşmaların ardından yüzlerce kişi sanatçı Seyda Perinçek, Aysel Borak, Azat Amara ile Celal Tuncay'ın seslendirdiği ezgiler eşliğinde geç saatlere kadar halaylar çekti.
'Kürtler bugünü bayram değil mücadele havasında kutluyor'

İHD Diyarbakır Şubesi de güne ilişkin yazılı açıklama yaptı. Farklı etnik kökene mensup halkların, dillerin, dinlerin ve kültürlerin, yurttaş statüsü ile yaşadığı bu ülkede, tek devlet, tek millet, tek bayrakla homojen bir millet yaratılmaya çalışıldığı belirtilen açıklamada, "Bir halk, yıllarca kendi dilini konuşamadı, kullanamadı" denildi. Kürt dilinin hala yasaklı olduğuna işaret eden açıklamada, şunlar kaydedildi: "Kendi topraklarında, kendi ülkelerinde kendi dilini konuşamayan, yazamayan, kullanamayan bir halkın maruz kaldığı baskı, yasak, hiç şüphesiz zulümdür. İnsan hakları ihlalidir ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti bu ihlali 92 yıldır uyguladığı inkar ve asimilasyonla gerçekleştirmektedir. Bu nedenle Kürtler, bugünü bayram havasında değil, mücadele havasında kutluyorlar."

SİİRT

Kürt Dil Bayramı dolayısıyla KURDÎ-DER Siirt Şubesi de Siirt Belediyesi önünde açıklama yaptı. Çok sayıda yurttaşın katıldığı açıklamaya, HDP-DBP'li yöneticiler, belediye eş başkanları, KESK Şube temsilcileri, MAPER, İHD ile Barış Anneleri üyeleri katıldı.
Açıklama Kürtçe, Arapça ve Türkçe dillerinde yapılırken, metni okuyan HDP Siirt Milletvekili Adayı Kadri Yıldırım, anadilin toplumlara dünya sahnesinde şahsiyet kazandıran en belirgin güç olduğunu ifade etti. Anadilini kaybeden bir halkın, kaybettiği vatanını tekrar elde etse de yok olmaktan kurtulamayacağını söyleyen Yıldırım, "Türkiye'de anadiline karşı da yıllarca inkar, imha ve asimilasyon politikaları yürütüldü. Fakat Kürt halkı, yaşadığı topraklarına sımsıkı tutunarak Kürtçeyi büyük bedeller ödeyerek korudu" dedi.

Kürt dilinin anayasal bir güvenceye kavuşturulması gerektiğini de ifade eden Yıldırım, AKP Hükümeti'nin Kürtçe anadilinin eğitim olarak ikinci resmi anadil talebine karşı, kapitalist ve asimilasyon politikasıyla karşılık verdiğini kaydetti.

BATMAN

Batman'da da İHD Şube üyeleri gün dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada,  "Bugün 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı ancak Kürt dili, hala yasaklı. Kendi topraklarında, kendi ülkelerinde kendi dilini konuşamayan, yazamayan, kullanamayan bir halkın maruz kaldığı baskı, yasak, hiç şüphesiz zulümdür" denildi.

BİNGÖL

KURDİ-DER Bingöl Şubesi üyeleri ise Dil Bayramı dolayısıyla dernek binasından Saat Kulesi'ne kadar yürüyüş düzenledi. Kürtçenin Kurmancî ve Kirmanckî lehçelerinde "15 Mayıs Kürt Dil Bayramı kutlu olsun" yazılı pankartın açıldığı yürüyüşün ardından yapılan konuşmalarda günün anlam ve önemine değinildi.

NUSAYBİN

Kürt Dil Bayramı, Mardin'in Nusaybin ilçesinde de kutlandı. KURDÎ-DER yöneticileri ile üyeleri tarafından Barış Parkı'nda yapılan açıklama sırasında sık sık "Zimanê me rûmeta me ye" ve "Bê ziman jiyan nabe" sloganları atıldı.

Güne ilişkin konuşan KURDÎ-DER Şube Başkanı Hikmet Acat, AKP hükümeti ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın Kürt dili üzerindeki hakaretvari sözlerine dikkat çekerek, bundan sonra ne Kürt halkı ve nede diğer halkların Erdoğan ve AKP tarafından kandırılacağını dile getirdi. AKP hükümeti tarafından bitme aşamasına getirilen sürecin devam etmesi çağrısında bulunan Acat, özgür, eşit, adil ve onurlu bir yaşam için Kürt halkının kimliğinin kabul edilip, anadilin önündeki bütün engellerin kaldırılması gerektiğini belirtti.

Açıklamanın ardından Merkez PTT Şubesi'nden cezaevlerinde tutulan siyasi tutsaklara kart gönderildi.

URFA

Urfa'da da Kürt Dil Bayramı, KURDİ-DER öncülüğünde yapılan basın açıklamasıyla kutlandı. Topçu Meydanı'nda bir araya gelen dernek üyeleri, "Zimanê me rumeta me ye", "Bi Kurdî bixwînin, binivîsin, biaxifin" ve "Em dixwazin zimanê dayîkê bibe zimanê fermî" pankartlarını taşıdı.
"Bê ziman jiyan nabe" sloganı atılan açıklamada, anadilin önemine değinen dövizler taşıdı.
Grup adına açıklamayı yapan KURDİ-DER Şube Başkanı Ramazan Ayebe, Kürtçenin önündeki engellerin kaldırılmasını ve Kürtçenin kamusal alanda kullanımı için gereken adımların atılmasını istedi.
Ayebe'nin açıklaması ardından Kürtçe Öğretmeni Osman İzgör, sembolik olarak Kürtçe dil eğitimi verdi.

MALATYA

Malatya'da da DBP ve HDP İl Örgütü, gün dolayısıyla basın açıklaması gerçekleştirdi. Kentten gösterilen milletvekili adayları Ahmet Akar ve Perihan Yücekaya'nın da katıldığı açıklamada, DBP İl Eşbaşkanı Polat Akköse, anadilin önemine dikkat çekti. Halkları bir arada "tekçi" politikaların değil, renkliliğin tuttuğunu belirten Akköse, "Yıllarca inkâr ve asimilasyon cenderesinde direnen Kürtçeyi artık evde, sokakta nefes aldığımız her yerde konuşmalıyız. Anadilsiz yaşam olamaz dilimize sahip çıkalım halklar anadiliyle vardır" dedi.

MERSİN

Mersin KURDİ-DER Şubesi üyeleri ise Kürt Dili Bayramı'nı yaptıkları yürüyüşün ardından düzelmedikleri etkinlikle kutladı.
Dernek binası önünde biraraya gelen yurttaşlar, "15'e Gulan zîmane Kurdî pîroz be" pankartını açarak, Özgür Çocuk Parkı'na doğru yürüyüşe geçti. Yürüyüşe, HDP Mersin Milletvekili adayları, HDP il, ilçe yöneticileri, Akdeniz Belediyesi Eğitim Destek Evi öğrencileri ile çok sayıda yurttaş katıldı. Yürüyüş esnasında, "Be ziman iiyan nabe" ve " Biji zimane Kurdi" sloganları atıldı.

Etkinliğe yöresel kıyafetleriyle katılan birçok yurttaş, Kürtçenin Kirmançkî lehçesinde yazılı "Be ziwan cu nebeno", "Ziwan estbiyayişe ma yo" ve " Be ziman jiyan nabe" dövizlerini taşıdı. Yürüyüşün ardından demokrasi ve özgürlük mücadelesinde yaşamını yitirenler için saygı duruşunda bulunuldu.

Ardından yine Kürtçenin Kurmanci ve Kirmançkî lehçelerinde açıklamalar yapıldı. Mersin KURDİ-DER Eşbaşkanı Serdar Karakeçi, Dil Bayramı'nı kutlayarak, yıllardır dilleri yasaklı olan Kürt halkının maruz kaldığı asimilasyon politikalarına dikkat çekti. Kürt halkının dili, kültürü ve varlığının yıllardır yok sayıldığını belirten Karakeçi, AKP hükümetinin de iktidarı boyunca asimilasyon ve Kürt dili üzerindeki yasakları kaldırmak noktasında adım atmadığını, oyalama ve yalan politikalarla Kürt halkını kandırmaya çalıştığını ifade etti.

Dil Bayramı etkinliği kapsamında Özgür Çocuk Parkı'nda iki günlük kitap standı açacaklarını belirten Karakeçi, "Kürt halkı tüm halkların dillerinin özgürleştiği bir Türkiye istiyor" dedi.

Açıklamanın ardından, Akdeniz Belediyesi'ne bağlı Eğitim Destek Evi öğrencilerinin söylediği Kürtçe şarkılarla halay çekti.

ADANA

Adana'da ise KURDİ-DER üyeleri gerçekleştirdiği etkinlik ve basın açıklaması ile günü kutladı. Beşocak Meydanı'nda biraraya gelen yurttaşlar, Adana MKM-Der tarafından erbaneler eşliğinde seslendirdiği Kürtçe şarkılar eşliğinde halaya durdu.

Ardından yapılan açıklamada, "15 Gulanê cejna zimane li gele Kurd pîroz be" pankartı ve "Bê zîman jiyan nabe", "Zimane me rûmete me ye" ve "Bijî cejna zimane Kurdî" dövizleri taşındı. HDP Adana milletvekili adayları Kader Duman, Tugay Bek, Feride Peynirci ve Barış Karabıyık ile KURDİ-DER, HDP, MEYA-DER yöneticileri ile çok sayıda yurttaş katıldı.

Yapılan açıklamada Adana KURDİ-DER Şube Başkanı Reşit Gültekin, Kürtçenin tarihsel gelişimine değinerek, "Kürt halkının isteği, Kürtçenin okullarda seçmeli ders olarak verilmesi değildir. Kürt halkı, anaokullarından üniversitelere kadar düzenli bir şekilde anadilde eğitimlerini görmek istemektedir. Bunun için de anayasal hakkın tanınması lazım. Kürt Dil Bayramı'nın, bütün halkların dillerini özgür yaşadığı ve kendi dillerinde eğitim görmesine vesile olmasını diliyoruz" dedi. Açıklama sloganlarla sona erdi.

VAN

İpekyolu ilçesi Sanat Sokağı'nda Azadiya Welat Gazetesi ve Kurdî-Der Şubesi tarafından stant açıldı. Sokakta açılan stantta Azadiya Welat Gazetesi tarafından çeşitli yıllara ait fotoğrafların bulunduğu sergi açılırken, Kurdî-Der Van Şubesi ise Kürtçe kitapların tanıtımı ve satışını gerçekleştirdi. Yurttaşların yoğun ilgi gösterdiği her 2 standın 5 gün boyunca açık olacağı belirtildi.

Kürt Dil Bayramı etkinlikleri çerçevesinde, Kurdî-Der Van Şubesi öncülüğünde yürüyüş ve basın açıklaması gerçekleştirildi. Musa Anter Parkı'nda bir araya gelen yüzlerce kişiye HDP Van Milletvekilli Adayı Tuğba Hezer, İpekyolu Belediye Eşbaşkanı Aygül Bidav da destek verdi. Grup daha sonra "Bê ziman jiyan nabe, zimane me rumeta meye" ve " 15'ê Gulan cejna zimane Kurdi piroz be" pankartı eşliğinde yürüyüşe geçti. Yürüyüş boyunca sık sık slogan atan kitle daha sonra Sanat Parkı'na geldi. Burada kitle adına basın metnini okuyan Kurdî-Der öğretmenlerinden Bahar Özdemir, Kürt Dil Bayramı'nı kutlayarak, Kürt dilinin önemine değindi. AKP'nin bir yandan işi gereği Kürt dilini sahiplendiğini ifade eden Özdemir, diğer bir taraftan ise Kürtçeyi asimile ettirmek için her türlü baskı ve inkarı devreye soktuğunu dile getirdi. Kürtçenin bütün eğitim kurumlarında okutulmasını talep ettiklerini ifade eden Özdemir, bunun için anayasanın derhal değiştirilmesi gerektiğini kaydetti.

Van'ın Erciş ilçesinde ise KURDİ-DER öncülüğünde gerçekleştirildi. Dernek binası önünden Zilan Parkına kadar yapılan yürüyüşe yüzlerce kişi katıldı. Pankartların taşındığı yürüyüşte, sık sık "Bê ziman Jîyan nabe" "Bijî serok Apo" sloganları atıldı. Polisler, Zilan Parkı'nda yoğun önlemler alırken, açıklama yapan Erciş Kurdî-Der Eşbaşkanı Şakir Asıl, topluluklarda önemli günlerin olduğunu belirterek, Kürt halkının dili, kültürü üzerinde baskı, imha ve asimilasyonun geçmiş tarihten bu güne kadar bir gelenek olarak devam ettiğini ifade etti.

MUŞ

KURDİ-DER Muş Şubesi, Cumhuriyet Caddesi'nden Belediye Meydanı'na kadar yürüyüş düzenledi. Yürüyüşe yüzlerce yurttaş katıldı. Üzerinde Kurmanci ve Zazaki lehçeleri ile , "15'é Gulané Cejna Zımané Kurdi piroz be" yazılı pankart açan kitle, sık sık, "Bé zıman jiyan nabe", "Zımané me rumeta me ye" sloganları eşliğinde yürüyüşü sonlandırdı. Çok sayıda yurttaşın da yöresel kıyafetlerle katıldığı yürüyüşe, güzergah üzerinde bulunan esnaflar ve yurttaşlar da alkış ve zafer işaretleri ile destek verdi. Yürüyüşün ardından konuşan KURDİ-DER Şube Başkanı Şafi Nergiz, 80 yılı aşkın süredir Kürtçe'nin yasaklandığını belirterek, Kürt ve diğer halklara Türkçe'nin dayatıldığını ifade etti. Yıllardır Türkiye'de yaşayan halkların dilleri üzerindeki yasakların bütün hükümetler tarafından devam ettirildiğine dikkat çeken Nergiz, "Yok saymalar bu dönemde de AKP hükümeti tarafından devam ettiriliyor. Erdoğan'ın ve yardımcılarının söylemlerine baktığımız zaman 'asimilasyon insanlık suçudur. Anadilde eğitim en meşru haktır' gibi söylemlerle karşımıza çıkıyorlar ancak inkardan da vazgeçmiyorlar" ifadelerini kullandı.

AĞRI

Ağrı'da Kürt Dili Bayramı coşku ile kutlandı. TZP-Kurdi, Kurdi-Der, MAPER, Sema Kültür Merkezi, DBP, HDP, KESK, KJA ve MEYA-DER öncülüğünde il kütüphanesi önünde bir araya gelen yurttaşlar, erbaneler çalarak dil bayramını halaylarla kutladı. Burada açıklama yapan Kürdi-Der Şubesi Eşbaşkanı Binevş Cin, AKP hükümetinin sözde dile özgürlükler sağladığını dile getirdiğini ancak 12 yıllık AKP iktidarında Kürt dilinin sürekli bir asimilasyon politikası altında olduğunu söyledi.

IĞDIR

Iğdır'da KJA bileşenleri tarafından Medet Serhat Parkı'nda etkinlik düzenledi. Etkinliğe KJA bileşenlerinin yanı sıra HDP Iğdır Milletvekili adayları M. Emin Adıyaman, Kıznaz Türkeli'nin yanı sıra çok sayıda yurttaş katıldı. Etkinlik alanını DBP-HDP bayraklarının yanı sıra PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın posteri asıldı. Etkinlikte konuşan M. Emin Adıyaman, Kürt halkının diliyle var olduğuna dikkat çekerek, "Kürt halkı kendi ana dili için gençliğini verdi. Yaşamını yitirdi, zindanlara düştü. Sırf kendi dilimizi rahatça kullanmak için. İşte bu yüzden Kürtçeyi unutursak Kürt halkı diye bir şey kalmaz. Bugün Kürt halkı diliyle vardır. Bu yüzden annelerimiz evlerinde ne olursa olsun çocuklarınıza öğretin. Demeyin çocuklar okula gidecek bu yüzden Türkçe öğretelim. Bu yanlış bir düşüncedir. Çocuk başta farklı bir dil öğrenirse Kürtçeyi daha sonra öğrenmesi zorlaşır" dedi.

HDP Iğdır Milletvekili Adayı Kıznaz Türkeli ise, ana dili Azerice şarkı seslendirdi. Türkeli, Kürt halkının anadili gibi kendi anadillerinin de asimilasyona uğradığını belirterek, "Kürt halkının anadili asimilasyona uğratıldığı gibi gördüğünüz gibi ben de anadilim olan Azeri dilimi olduğu gibi kullanamıyorum. Bu bizlerin hatası değil, bizlerin anadilini baskı altında tutanlar utansın" dedi. (DİHA)