SYRIZA tam olarak nedir ve Avrupa’ya etkisi ne olabilir?

SYRIZA, sağ Ulusalcı Bağımsız Yunanlar Partisi ile koalisyon yaparak resmen hükümet oldu. Peki Yunanistan’ın yeni hükümeti kimdir ve Avupa’ya olası etkileri ne olabilir? İşte İngiliz Independent gazetesinin bu konudaki yorumu:

SYRIZA KİMDİR?

2004 yılında Yeşiller’den eski komünistlere kadar uzanan radikal sol kanat grupların koalisyonu olarak kurulan bir Yunan siyasi partisi. SYRIZA’nın popülaritesi 2010 yılında Yunanistan ekonomisinin çökmesiyle birlikte patladı ve ülkenin Avrupa Birliği, Avrupa Merkez Bankası ve IMF  “troyka” sı (üçlüsü) tarafından kurtarılması için öne sürülen ağır koşullara bağlı olarak arttı.
40 yaşındaki Aleksis Çipras tarafından yönetilen parti, 2012 genel seçimlerinde iktidarı almaya çok yakınlaştı.
Ve şimdi, üç yıl sonra, başardı. SYRIZA, Yunanistan parlamentosundaki en büyük parti oldu ve sağcı Bağımsız Yunanlar ile koalisyon kurdu.

NE YAPMAYI PLANLIYORLAR?

SYRIZA, kampanyası boyunca Troyka reçetelerinin koşullarında yumuşatma, atılan kamu çalışanlarının geri alınması, ekonomiyi canlandırma ve Yunanistan’ın dev ulusal borcunu azaltma sözü verdi.

BUNLARI YAPARSA NE OLUR?

SYRIZA, dört yıllık bunalımdan daha yeni çıkmış Yunan ekonomisinin, gelişeceğini ve (an itibariyle yüzde 25 olan) kitlesel işsizliğin azalacağını ileri sürüyor.
Diğerleri ise Toryka’nın SYRIZA’nın kemer sıkma önlemlerinde kısıtlama talebini karşılamayı, diğer çökmüş Avrupa devletlerini de benzer bir yardım talebi için cesaretlendireceği korkusuyla reddedeceğini söylüyor.
Aynı eleştirmenler, yeni Yunan hükümetinin sözlerinden geri adım atacağı ya da finansal sistemin Avrupa Merkez Bankasına acil erişim hakkını kaybedeceği ve ülkenin Avro Bölgesi’nden atılacağını da söylüyorlar. SYRIZA ise buna karşılık, sağlam pazarlık pozisyonu olduğuna inanıyor.

KAOS İHTİMALİ VAR MI?

Eğer Syriza, Yunanistan’ı Avro Bölgesi’nden çıkartırsa bankacılık sistemi içeriye patlar, ekonomi yeniden durgunluğa düşer, işsizlik yüksek seyretmeye devam eder ve huzursuzluk baş gösterebilir. Yunanistan halkı hâlâ Avro Bölgesi dışında bir hayatın daha zorlu olacağına, inanıyor, anketler çoğunluğun Avro Bölgesi’nde kalma taraftarı olduğunu gösteriyor.

BAŞKA NERELERE BULAŞABİLİR?

İspanya ve İtalya en çok izlenen iki devlet. İkisinde de kemer sıkma politikaları isyan eden SYRIZA tarzı gruplaşmalar oldu, İspanya’da Podemos ve İtalya’da Five Star... Eğer Yunanlar taviz kazanmakta başarılı olurlarsa, bu hareketler de hiç şüphesiz ki güçlenecekler. Madrid ve Roma’daki mevcut hükümetler büyük ihtimalle tasarruf ve reform paketlerini, bir kemer sıkma karşıtı dalgada yerlerinden olmamak adına yumuşatmaya başlayacaklar.

AVRUPA’YI NASIL ETKİLER?

AVRO Bölgesi’nin hakim ekonomisi olan Almanya’dan siyasetçiler, Yunanistan ortak para birimini terk etmesinin bile kalan ülkeler için herhangi bir finansal sorun yaratmayacağını ileri sürüyorlar. Kıtanın bankacılık sisteminin son iki yılda başarıyla yalıtıldığını savunuyorlar.
Fakat bu aşırı iyimserlik olabilir. Grexit’in (Yunanistan’ın Avro Bölgesi’nden çıkması anlamında kullanılan terim) yeniden gündeme gelmesi, eğer halklar panik olur ve şirketler Avrupa’nın savunmasız ülkelerindeki bankalardan ani olarak paralarını çekmeye başlarlarsa bu, kıtanın finansal krizinin yeniden başlamasına neden olabilir.

İNGİLTERE’Yi NASIL ETKİLER?

AVRO Bölgesi krizi, İngiltere’nin 2010’dan beri devam eden ekonomik zayıflığının, şirket güvenliğinin ağır yenilgiye uğramasının ve İngiltere’nin ihracatının darbe almasının önemli bir nedeni. Eğer tek kur bölgesi başka bir erime yaşarsa –Ya da sadece belirsizlik süreci bir kez daha uzarsa bile- büyük için kesinlikle kötü olacak ve iyileşme süreci gerileyecek.

*Çeviren Elif Görgü