Tüm işçiler metal grevini desteklemeli

Halit KATKAT*

29 Ocakta 14 kentte 38 işyerinde 15 bin metal işçisi greve çıkacak. Bu işyerleri arasında Dörtyol Yücel Boru fabrikası da var. Bu grev işçi ve emekçiler açısından ülke genelinde olduğu kadar bölgemiz açısından da önemli.  Hem kazanımları hem de kayıpları açısından önemli. Bu grevin başarıya ulaşması halinde elde edilecek haklar diğer işyerleri, iş kolları ve emekçiler için örnek olacak ve kendi durumlarını bununla ister istemez karşılaştıracaklardır. Başarısızlık durumunda ise işçi haklarında bir gerilemeye neden olacak, diğer işyerlerinde bu başarısızlık kötü örnek olarak gösterilecektir. Böylece işçiler ellerindekini de kaybetme riski ile karşı karşıya kalacaklardır.
Türk Metal ve Çelik-İş tarafından MESS’le imzalanan bu toplusözleşme ile getirilmek istenen nedir? Neden Birleşik Metal-İş greve gidiyor?
Yapılan sözleşme ile düşük ücret alan işçilerle yüksek ücret alan işçiler arasındaki fark, hiç bir nedenle açıklanmayacak şekilde açılmış ve arada bir uçurum meydana gelmiştir. Yüzdeli ücret artışlarının doğal sonucu olarak düşük ücretlilerin daha az yüksek ücretlilerin daha fazla zam alması makasın açılmasına neden olmuştur. Düşük ücretlilerin toplam çalışanlar içerisindeki oranının yüzde 70’lere yaklaşmış olması da düşük ücret uygulamasının kökleşmesine neden olmaktadır. Bu sözleşme aynı zamanda yüksek ücret alan işçilerin iş güvenliğini de tehdit etmektedir. Şöyle ki işverenler ekonomik nedenlerle her an yüksek ücret alan işçileri çıkarıp yerine daha az ücretli işçileri alabilirler. Yüksek ücretli işçi sayısı azaldıkça bu tehlike daha da artacaktır.
MESS toplusözleşme sürecini 2 yıldan 3 yıla çıkararak bu düşük ücret politikasını kalıcılaştırmaya çalışmaktadır. Bunda başarılı olması durumunda bu toplu sözleşme MESS’le sınırlı kalmayacak MESS dışındaki işverenlerce de uygulanmaya başlayacak ya da en azından sendikalara dayatılacaktır.
Birleşik Metal-İş Genel Başkanı Adnan Serdaroğlu şöyle bir örnek veriyor: “Sözleşmenin birinci yılı için işe giriş sat ücreti 5.80 TL olarak belirlenmiş; temmuz ayında asgari ücret saat başına 5.66 TL olacak; temmuz ayında işe giren ve sendikalı olan bir işçinin saat ücreti sendika aidat kesintisi nedeniyle asgari ücretin altına düşecek.”
Bu grup sözleşmesi olduğu için bütün işyerlerinde uygulanacak. Bu durum ister istemez sendikasızlığı da dayatacaktır. Bu gün kendilerine sendikasızlık dayatılan İSDEMİR işçileri MESS’i geçmiş grev deneyimlerinden tanımaktadırlar. Hatırlanacağı üzere 1989 yılında İSDEMİR işçilerinin kararlı tavırları sonucu 137 gün süren grev sonucunda Hükümet MESS’i devre dışı bırakarak sendika ile görüşmek zorunda kaldı ve grev yüzde 300-400 ücret zammı ve sosyal hak kazanımlarıyla sonuçlandı.
Bunun dışında hükümet Soma’da ve Ermenek’teki maden ve Mecidiyeköy’deki asansör facialarından sonra iş kazalarının önlenmesi için hazırladığı İş Güvenliği Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik öngören torba yasa tasarısını önümüzdeki günlerde Meclise getiriyor. Tasarıyla iş sözleşmesiyle çalışanlar, kişisel koruyucu donanım kullanmaması, makine ve teçhizatın koruyucusunu etkisiz hale getirmesi, güvenlik kurallarına uymamasından dolayı üç yazılı uyarının ardından patron tarafından “haklı gerekçeyle” işten atılacak. Bu durumda işveren, işçiye kıdem ve ihbar tazminatlarını ödemeyecek. İşçi İşsizlik Sigortası Fonu’na başvurup işsizlik maaşı da alamayacak.
Bu yasa taslağından anlaşılacağı üzere hükümet tamamen işverenlerin basit önlemleri bile almamalarından kaynaklı meydana gelen faciaları işverenler açısından kârlı bir duruma dönüştürmektedir. İş kazalarından sonra bareti ve emniyet kemerini ölen işçinin üzerine koyan işverenlerin, bundan sonra işçileri tazminatsız çıkaracak ve iş güvenliği sorumluluğundan kurtaracak nur topu gibi bir yasaları olacak. İşçiler metal grevini bu açıdan da değerlendirmeli ve taleplerinde bu durumu da göz önünde bulundurmalıdırlar.

*İskenderun